Chuối Mật mốc Hướng Hóa được người tiêu dùng trong và ngoài nước ưa chuộng

Chuối Mật mốc xã Tân Long, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị

Chuối Mật mốc Hướng Hóa có hương vị thơm ngọn đặc trưng

Hiện diện tích trồng chuối Mật mốc của huyện Hướng Hóa lên đến 1.800 ha, tập trung tại các xã dọc tuyến Lìa, là địa bàn sinh sống lâu đời của đồng bào Vân Kiều, Pa Kô bản địa và một số xã dọc đường 9 như Tân Long, Tân Thành...

Trồng chuối cho năng suất bình quân khoảng 15 tấn/ha, với giá bán từ 5.000- 7.000 đồng/kg, mỗi ha chuối đạt doanh thu khoảng 105 triệu đồng/năm, cao hơn nhiều so với các loại cây trồng khác. Ngoài bán quả, còn bán được cả lá chuối cho các hộ sản xuất giò chả, gói bánh, còn thân chuối sau khi thu hoạch thì được tận thu làm thức ăn chăn nuôi.

Trong xã hiện có gần 200 hộ gia đình trồng chuối. Từ hiệu quả kinh tế mà chuối Mật mốc mang lại, UBND xã Tân Long đã có chủ trương tiếp tục mở rộng và quy hoạch để phát triển chuối hợp lý, chất lượng và hiệu quả hơn. Nhiều hộ dân đã mạnh dạn chuyển đổi đất bạc màu, kém hiệu quả sang trồng chuối, đặc biệt hình thức hợp tác thuê đất bên Lào mở rộng diện tích sản xuất chuối đang hiệu quả.

Chuối Mật mốc rất bổ dưỡng, giàu khoáng chất, vitamin tốt cho sức khỏe và cũng là loại chuối được các gia đình dùng để thờ cúng tổ tiên. Chuối Mật mốc Hướng Hóa được người tiêu dùng trong, ngoài nước ưa chuộng bởi ngoài hình thức trái to, đều, màu sắc đẹp, khi chín có màu vàng sẫm, càng chín vị ngon càng đậm đà hơn do đặc thù của khí hậu khô nóng nơi vùng biên giới Việt Nam – Lào.

Theo UBND huyện Hướng Hóa, ngoài việc quy hoạch diện tích vùng trồng chuối Mật mốc ổn định, chính quyền xã, huyện đã tích cực phối với với các Sở, ban, ngành của tỉnh Quảng Trị tập trung mọi nguồn lực xây dựng thương hiệu “chuối Mật mốc Hướng Hóa” thành thương hiệu mạnh của địa phương, từng bước nâng cao hơn nữa giá trị cho cây trồng chủ lực này.

Xây dựng thành công nhãn hiệu chuối Mật mốc Hướng Hóa

Nhằm tạo điều kiện cho sản phẩm chuối tươi chất lượng cao ở Hướng Hóa khẳng định chỗ đứng trên thị trường trong và ngoài nước, từ năm 2017, Hội Nông dân huyện đã làm hồ sơ đăng ký nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm chuối Hướng Hóa. Đến tháng 8/2018, Hội Nông dân huyện đã được Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ cấp Giấy chứng nhận Nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm chuối Hướng Hóa.

Việc xây dựng thành công nhãn hiệu tập thể cho chuối Hướng Hóa đã mở ra nhiều thuận lợi cho sản phẩm tiêu thụ trên thị trường nội địa và xuất khẩu. Từ khi có nhãn hiệu để chứng minh rõ nguồn gốc xuất xứ, giá trị sản phẩm chuối Hướng Hóa được nâng lên.

Trước đó, chất lượng chuối Mật mốc Hướng Hóa đã tạo được niềm tin đối với người tiêu dùng, thì nay sản phẩm còn được bảo hộ trên toàn quốc với nhãn hiệu tập thể. Đây là thành công lớn để tạo được chỗ đứng vững chắc trên thị trường, đảm bảo được các quy định về hàng hóa khi tham gia thị trường xuất khẩu. Nhờ vậy, cây chuối Hướng Hóa cũng có thêm điều kiện để phát triển bền vững hơn, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, đặc biệt là giúp đồng bào dân tộc thiểu số ổn định cuộc sống.

Cần nâng cao chất lượng, đáp ứng được tiêu chuẩn xuất khẩu

Trong khoảng 10 năm trở lại đây, khi thị trường chuối Mật mốc được mở rộng, ngoài tiêu thụ trong nước, chuối Mật mốc Hướng Hóa còn được xuất khẩu sang Trung Quốc, Lào, Thái Lan… Hiện chuối Mật mốc Hướng Hóa đã trở thành thương hiệu nổi tiếng khắp cả nước, đang từng bước thâm nhập sâu và rộng hơn tại thị trường nước ngoài.

Theo yếu tố chu kỳ, chuối Mật mốc Hướng Hóa thường bị ép giá hoặc tạm thời không xuất khẩu được do miền Bắc được mùa chuối, thị trường Trung Quốc sẽ không mua chuối của Quảng Trị. Trước thực trạng đó, giới thương nhân đã mở rộng thị trường xuất khẩu sang Thái Lan. Khách hàng Thái Lan thường chỉ yêu cầu sản phẩm đảm bảo sạch, ngon, không chú trọng nhiều về bề ngoài sản phẩm đẹp hay xấu nên khá thuận lợi khi mua, bán, đặc biệt giá chuối thu mua thường cao hơn giá bạn hàng Trung Quốc.

Mặc dù vậy, dung lượng nhập khẩu chuối của thị trường Trung Quốc rất lớn. Theo số liệu thống kê từ Cơ quan Hải quan Trung Quốc, nhập khẩu chuối tươi và khô của Trung Quốc 7 tháng đầu năm 2019 tăng 24,5% về lượng và tăng 27,2% về kim ngạch so với 7 tháng đầu năm 2018, đạt 1,19 triệu tấn, kim ngạch đạt 692,34 triệu USD. Do đó, Trung Quốc được coi là thị trường xuất khẩu chuối trọng điểm và có tiềm năng lớn. Hiện kim ngạch xuất khẩu chuối của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc chiếm 89,8% tổng kim ngạch xuất khẩu chuối của cả nước. Chính vì vậy, để đầu ra ổn định và mang lại hiệu quả kinh tế cao, người trồng chuối huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị cần sản xuất theo tiêu chuẩn xuất khẩu, đáp ứng được yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường đông dân nhất thế giới hiện nay với hơn 1,4 tỷ dân này.

Giải pháp đẩy mạnh tiêu thụ chuối Mật mốc Hướng Hóa

Trung tâm Khuyến công và Xúc tiến thương mại tỉnh Quảng Trị đã phối hợp với Cơ sở sản xuất Trần Thị Hoài Nhung - Thôn An Tiêm, xã Tân Thành, huyện Hướng Hóa xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật sản xuất chế biến chuối ép chiên chân không. Để thực hiện công đoạn chế biến, cơ sở đã đầu tư một dây chuyền máy móc hoàn toàn mới có công suất 10 tấn sản phẩm/năm, với tổng vốn đầu tư hơn 300 triệu đồng, trong đó chương trình khuyến công tỉnh hỗ trợ 35 triệu đồng.

Hiện nay, Cơ sở sản xuất Trần Thị Hoài Nhung đã đi vào hoạt động sản xuất thử nghiệm, đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, chất lượng sản phẩm, giải quyết việc làm trước mắt cho một số lao động địa phương. Đồng thời, hỗ trợ việc thu mua sản phẩm chuối trồng cho bà con trong vùng, tạo nguồn thu nhập ổn định.

Sản phẩm chuối ép chiên chân không của Cơ sở sản xuất Trần Thị Hoài Nhung

Đồng thời, UBND xã Tân Long sẽ thành lập HTX sản xuất chuối để đứng ra liên kết sản xuất giữa các hộ và làm đầu mối giúp người dân làm nhãn mác của nhãn hiệu chuối Hướng Hóa để tiêu thụ chuối thuận lợi hơn. Các ngành chuyên môn cũng sẽ hỗ trợ để xây dựng mô hình chuối khoảng 10 ha ở vùng Xi Núc.

Về hoạt động tiêu thụ, bên cạnh việc duy trì hình thức nông dân bán trực tiếp cho thương nhân, thời gian tới, xã Tân Long có chủ trương liên kết với các doanh nghiệp, hợp tác xã nhằm tìm đầu ra ổn định cho cây trồng chủ lực này. Đồng thời khuyến khích người dân áp dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất nhằm nâng cao chất lượng, giá trị cho thương hiệu chuối Mật mốc Hướng Hóa.

Nguồn: VTIC tổng hợp