Tỉnh Sơn La với tổng diện tích trồng xoài trên 19.600 ha, sản lượng dự kiến gần 80.000 tấn năm 2024, riêng tại huyện Yên Châu đã chiếm 1/6 diện tích trồng xoài của tỉnh, sản lượng năm 2024 ước đạt 15.000 tấn quả. Xoài là một trong những sản phẩm nông sản đang được tỉnh Sơn La đẩy mạnh các hoạt động chế biến, hướng đến tiêu thụ và xuất khẩu bền vững.
Điều kiện tự nhiên tạo ra những lợi thế cho việc phát triển đa dạng các loại nông sản hàng hóa tại Sơn La. Tỉnh đã hình thành các vùng sản xuất với chế biến và tiêu thụ sản phẩm như: Chè, sữa, rau, hoa, quả ôn đới ở Mộc Châu; cà phê, mía, sắn, ngô ở Mai Sơn; xoài, chuối ở Yên Châu; lúa nước ở Phù Yên; nhãn Sông Mã...
Việc đưa các mặt hàng nông sản sạch của Sơn La vào kênh phân phối hiện đại như siêu thị, cửa hàng tiện ích góp phần quảng bá thương hiệu cho đặc sản trong nước. Tỉnh Sơn La cũng tập trung đẩy mạnh xuất khẩu với tổng sản lượng cây ăn quả tham gia xuất khẩu trong 6 tháng đầu năm đạt 12.202 tấn, giá trị ước đạt 81.977 triệu đồng, chủ yếu gồm các sản phẩm như xoài 7.600 tấn, chuối 4.560 tấn, chanh leo 37 tấn, thanh long 05 tấn... Triển vọng xuất khẩu nông sản tỉnh Sơn La là rất lớn, hiện nay sản phẩm mận Sơn La được hợp tác xã Noong Piêu (Yên Châu) giới thiệu, chào hàng tại thị trường Châu Âu với số lượng 10 tấn. Một số nông sản khác như cà phê xuất khẩu 16.900 tấn, trị giá 53,9 triệu USD; chè 4.120 tấn, trị giá 10,2 triệu USD; sản phẩm từ sắn 60.500 tấn, trị giá 22,2 triệu USD.
Trong các loại cây ăn quả, xoài là một trong những loại cây ăn quả có diện tích trồng và đạt năng suất cao của tỉnh Sơn La. Sản phẩm quả xoài của tỉnh Sơn La thời điểm này đã vào chính vụ. Với tổng diện tích trồng xoài trên 19.600 ha, sản lượng dự kiến gần 80.000 tấn năm 2024, xoài là một trong những sản phẩm nông sản đang được tỉnh Sơn La tập trung chỉ đạo đẩy mạnh các hoạt động chế biến, tiêu thụ và xuất khẩu.
Hiện nay, tỉnh Sơn La đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó đã liên kết với các tập đoàn lớn hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm xoài và các sản phẩm nông sản. Không chỉ kết nối tiêu thụ theo phương thức truyền thống, tỉnh đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá sản phẩm trên các kênh báo chí Trung ương và địa phương; hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia các sự kiện kết nối tiêu thụ, xuất khẩu nông sản; các tuần hàng, hội chợ nông sản do các bộ, ngành Trung ương và các tỉnh, thành phố trong cả nước tổ chức.
Hình ảnh quả xoài tròn trồng tại huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La
Yên Châu đã có hoạt động xúc tiến thương mại đối với sản phẩm quả xoài, ngày hội xoài Yên Châu lần thứ V diễn ra trong tháng 6/2024. Đây là dịp để quảng bá sản phẩm xoài của huyện nói riêng và toàn tỉnh nói chung, gắn với phát triển du lịch cũng như tạo sự tương hỗ giữa phát triển nông nghiệp với du lịch, xây dựng sản phẩm du lịch mới hấp dẫn, thu hút đông đảo khách du lịch đến các điểm du lịch của huyện Yên Châu. Sự kiện còn tạo ra cơ hội hợp tác giữa người trồng xoài với các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh, thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư để sản xuất, kinh doanh các sản phẩm từ quả xoài, đưa thương hiệu xoài Yên Châu vươn xa. Bên cạnh đó, sản phẩm xoài Yên Châu được đẩy mạnh tiêu thụ trong các siêu thị Sài Gòn Co-op mart.
Những năm qua, việc chăm sóc cây xoài tròn được huyện Yên Châu chú trọng, dưới sự phối hợp với Viện Nghiên cứu rau quả Hà Nội xây dựng mô hình ghép cải tạo xoài địa phương; nhân giống, phát triển cây xoài tròn từ giống đầu dòng; tổ chức tập huấn kỹ thuật trồng, chăm sóc theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ, bảo quản sản phẩm quả sau thu hoạch cho nông dân các xã. Xoài Yên Châu ngày càng cho năng suất cao đi đôi với chất lượng tốt, đồng thời diện tích trồng xoài cũng được mở rộng. Đây cũng là giống xoài bản địa duy nhất của miền Bắc Việt Nam được liệt kê trong danh mục của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên hợp quốc (FAO) cần được giữ gìn, phát triển.
Là một trong những cây trồng chủ lực gắn bó với người dân Yên Châu, huyện đã xây dựng kế hoạch tiêu thụ, đẩy mạnh xúc tiến, giới thiệu sản phẩm xoài đến các đơn vị tại các tỉnh, thành phố và các doanh nghiệp xuất khẩu, chế biến; thực hiện giám sát, hướng dẫn, tư vấn, hỗ trợ kỹ thuật chăm sóc, thu hái, đóng gói, bảo quản quả xoài đúng quy trình kỹ thuật để đảm bảo đầu ra cho sản phẩm. Xoài Yên Châu không chỉ được tiêu thụ tại thị trường trong nước mà còn được xuất khẩu, số lượng khoảng 3.200 tấn xoài mỗi năm được xuất khẩu sang thị trường các nước Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc…
Phạm Định